نقش حفاظتی سیلیمارین و فلاونوئید‏های آرتیشو (cynara scolymus) در مقابل آپوپتوزیس نورون‏های حرکتی قطعات کشت شده نخاع موش‏های سوری بالغ

مقدمه: مرگ نورون‏های حرکتی در کشت قطعات نخاع از نوع آپوپتوزیس می‏باشد و استرس اکسیداتیو می‏تواند یکی از مکانیسم‏های دخیل در این پدیده محسوب ‏شود. سیلیمارین به‏ عنوان یک آنتی‏اکسیدان قوی قادر است استرس اکسیداتیو را مهار نماید. با توجه به اینکه فلاونوئید‏های آرتیشو منبع غنی از سیلیمارین می‏باشند هدف از این پژوهش بررسی اثر سیلیمارین و فلاونوئید‏های آرتیشو بر آپوپتوزیس نورون‏های حرکتی قطعات کشت شده نخاع موش بود. روش ها: نخاع سینه‏ای موش‏های سوری ماده بالغ به قطعات 500 میکرونی بریده و این قطعات به 4 گروه تقسیم شدند: 1- قطعات لحظه صفر که بلافاصله فیکس شدند. 2- قطعات گروه کنترل که حلال سیلیمارین و فلاونوئید‏ها را دریافت کردند. 3- قطعات تیمار شده با سیلیمارین (200 میکرو مولار) 4- قطعات تیمار شده با فلاونوئید‏های استخراج شده از آرتیشو (10 میکروگرم بر میلی‏ لیتر). قطعات گروه 2 تا 4 به‏مدت 6 ساعت در محیط کشت نگه‏داری شدند. سپس قطعات کشت شده فیکس و پس از شستشو برش گیری شدند. جهت بررسی جنبه‏های مورفولوژیکی آپوپتوزیس از رنگ آمیزی هوخست و پروپیدیوم آیوداید استفاده شد. جهت ارزیابی پراکسیداسیون لیپید و ظرفیت کل آنتی اکسیدانی در قطعات نخاع به ترتیب از سنجش مالون دی آلدهید (mda) و قدرت آنتی اکسیدانی/ احیا کنندگی آهن سه ظرفیتی  (frap)استفاده شد. یافته ها: نورون‏های حرکتی قطعات نخاع کشت شده برای به‏مدت 6 ساعت مشخصات مورفولوژیکی آپوپتوزیس شامل چروکیدگی سلول، متراکم شدن هسته و کروماتین را در مقایسه با نورون‏های لحظه صفر نشان دادند. در این زمان، میزان mda  و frap در قطعات نخاع نسبت به قطعات لحظه صفر به ترتیب  افزایش و کاهش یافت. استفاده از سیلیمارین و فلاونوئید‏های آرتیشو به‏ طور جداگانه پس از 6 ساعت، نسبت به گروه کنترل، توانست جنبه های مورفولوژیکی آپوپتوزیس را در نورون‏های حرکتی به تأخیر بیندازند و میزانmda قطعات نخاع را کاهش دهد.  نتیجه ­گیری: سیلیمارین و فلاونوئیدهای آرتیشو با خاصیت آنتی‏اکسیدانی خود توانستند آپوپتوزیس نورون‏های حرکتی قطعات کشت شده نخاع موش‏های بالغ را مهار نمایند.